Konflikty społeczne - Konflikt ekonomiczny - definicja, charakterystyka, przykłady

Konflikt społeczny na tle ekonomicznym jest konfliktem, którego źródłem jest zróżnicowanie ekonomiczne różnych grup społecznych. Konflikt pojawia się najczęściej kiedy dysproporcje (posiadania, finansowe, rozwojowe) powiększają się – grupa osób zarabiających najwięcej zarabia jeszcze więcej, natomiast osoby ubogie ubożeją jeszcze bardziej; zwiększa się liczba osób najbiedniejszych.

Konflikt o podłożu ekonomicznym spotykany jest bardzo często, zachodzi głównie między pracownikami, którzy chcieliby zarabiać więcej a pracodawcami, którzy dążą do maksymalizacji własnego zysku. Może przybierać różne formy – np. wzmożonej działalności związków zawodowych negocjujących z pracodawcami czy strajku.

Konflikt społeczny o źródłach ekonomicznych zainspirował w XIX wieku Karola Marksa do rozwinięcia konfliktowej teorii klasowej – ciągłej i nieusuwalnej walki między klasą posiadającą środki produkcji a robotnikami. Marksistowska teoria konfliktu społecznego, w oparciu o zróżnicowania ekonomiczne, w bardzo istotny sposób wpłynęła na kształtowanie się koncepcji politycznych zarówno w wieku XIX, jak i XX. Hasła usunięcia konfliktu ekonomicznego i równości pod względem dostępu do dóbr są bardzo nośne społecznie, stąd nader często wykorzystuje się je w walce o władzę.

Zaostrzające się konflikty ekonomiczne mogą być bardzo dużym problemem dla społeczeństwa. Wzrost niezadowolenia powiększającej się rzeszy osób ubogich i narastająca frustracja osób zarabiających zbyt mało stanowią potężną siłę, która w przeszłości nieraz doprowadziła do radykalnych zmian społecznych. Bardzo istotne jest więc niedoprowadzanie do nasilenia konfliktów ekonomicznych, dążenie państwa do wyrównania zasobów (co jest często krytykowane jako faworyzowanie mało przedsiębiorczych osób), szans i możliwości wszystkich ludzi.

Dążenie do rozładowania konfliktów ekonomicznych powinno być jednym z celów pracodawców i całego państwa, a choć konflikt może mieć również pozytywne cechy – nieść korzystne zmiany – nie należy doprowadzić do jego nadmiernej eskalacji i prób rozwiązania poza procedurami demokratycznymi.