Konflikty społeczne - Konflikt kulturowy - definicja, charakterystyka, przykłady

Konflikt kulturowy to jedna z odmian konfliktu społecznego – sytuacji sprzecznych interesów poszczególnych grup, jaka często występuje w demokracji. W przypadku konfliktu kulturowego jego źródłem są różnice kulturowe – style, sposoby życia zwykle wynikające z odmiennych miejsc pochodzenia.

Konflikty kulturowe są współcześnie jednym z najbardziej palących problemów krajów demokratycznych. Wzrost mobilności społeczeństw, konieczność współegzystowania wielu, często bardzo różnych, kultur może skutkować wzrostem napięcia i nasileniem konfliktu, a stąd już tylko krok do aktów niechęci i wzajemnych szykan ze strony przedstawicieli odmiennych kultur.

Uświadomienie sprzeczności współistniejących w społeczeństwie kultur może prowadzić do poczucia zagrożenia, chęci podkreślenia swojej odmienności i ochrony własnej kultury. Jeśli ochrona własnej kultury zachodzi w ramach struktur i procedur demokratycznych, zjawisko to dostarcza społeczeństwu wielu korzyści. Zwolennicy teorii multikulturalnego społeczeństwa twierdzą nawet, że zróżnicowane społeczności są bardziej energiczne, twórcze i aktywne, a różnice kulturowe stają się motorem ich rozwoju. W sytuacji jednak, gdy społeczność pod wpływem kulturalnych różnic dzieli się na zwalczające się obozy, ma to destruktywny wpływ na zbiorowość.

Przykładem konfliktu kulturowego może być konflikt pokoleń. Młodsze pokolenie zwykle próbuje się w znacznym stopniu odróżnić od starszego, słuchając innej muzyki, wyznając odmienne nieraz systemy wartości. Innym przykładem może być konflikt między zwolennikami kultury masowej a pasjonatami kultury wysokiej. Innym, bardziej radykalnym, konfliktem na tle kulturowym, związanym również z różnicami na tle religijnym (konflikt religijny), są napięcia powstałe między imigrantami z krajów arabskich do krajów Europy Zachodniej.

Konflikt kulturowy, jak każdy konflikt społeczny, może mieć pozytywne, ale też negatywne skutki dla trwałości społeczeństwa. Ważne jest, aby był rozwiązywany w ramach procedur demokratycznych i aby wola porozumienia wypływała z obu stron zaistniałego konfliktu.