Większość kwalifikowana - definicja, charakterystyka, przykłady

Większość kwalifikowana to jeden ze sposobów podejmowania decyzji w sytuacji głosowania. Wykorzystywana jest zazwyczaj w głosowaniach o dużym znaczeniu.

W przypadku większości kwalifikowanej poza kryterium opowiedzenia się większości głosujących za danym wnioskiem wprowadzone jest dodatkowe kryterium określające ile dokładnie musi wynosić liczba popierających. Może być wyrażona ułamkiem (np. 2/3, 3/5 itp. – sytuacja spotykana w Polsce) bądź procentem (np. 65%, 80%). Dodatkowo konieczne jest uściślenie do jakiej liczby odnosi się minimum głosów. To może być np. całość członków danego zgromadzenia czy organu, liczba osób obecnych w czasie podejmowania danej decyzji itd.

W Polsce większość kwalifikowana używana jest przy ważnych głosowaniach  przewidzianych przez ustawę zasadniczą, jaką jest Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Sytuacji tych jest dokładnie osiem. Większość 3/5 głosów wymagana jest przy głosowaniu nad ustawą, która jest w rękach Sejmu po ponownym rozpatrzeniu przez prezydenta. Wtedy głosowanie musi się odbyć przy obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, czyli 231. Druga sytuacja w której wymagana jest taka większość to głosowanie nad postawieniem przed Trybunałem Stanu członka Rady Ministrów. Konieczna jest wówczas liczba 3/5 ustawowej liczby posłów. Pozostałe sześć sytuacji, w których występuje większość kwalifikowana wiąże się z większością 2/3. Wymagana jest ona w sytuacji ratyfikacji umowy międzynarodowej (przy obecności minimum połowy ustawowej liczby posłów), uchwalenia zmian w Konstytucji (w takiej samej obecności jak przy poprzedniej sytuacji), głosowania nad skróceniem kadencji Sejmu i Senatu (ta sama większość). Czwarta sytuacja związana jest z głosowaniem w Senacie nad ratyfikacją umowy międzynarodowej (minimum połowa ustawowej liczby senatorów). Są to także: wspólne posiedzenie Sejmu i Senatu zwane Zgromadzeniem Narodowym, 2/3 głosów ustawowej liczby Zgromadzenia Narodowego wymagana jest przy głosowaniu nad postawieniem prezydenta przed Trybunałem Stanu oraz uznania jest trwałej niezdolności do sprawowania urzędu (w związku ze stanem zdrowia).