Zadania własne i zadania zlecone - zadania samorządu - definicja, opis, przykłady

Zadaniami określa się cele których realizację wymaga się od danego podmiotu. 

Zadania własne samorządu gminy wyznaczane są na zasadzie klauzuli generalnej. Zgodnie z nią wszystkie zadania lokalne, nie zastrzeżone dla innych podmiotów administracji należą do gminy. Inaczej zasadę tę określa się jako domniemanie kompetencji na rzecz gminy. Natomiast pozostałe szczeble samorządu: powiat oraz województwo dysponuje katalogiem zadań własnych ograniczonych przez ustawy. Oznacza to, że nie ma innych zadań własnych poza tymi które zostały wyraźnie wskazane przez prawo. 

Zadania własne realizowane są w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb członków jednostki samorządu terytorialnego. Przykładem zadań własnych na szczeblu gminy są sprawy związane między innymi z: drogami gminnymi, lokalnym transportem zbiorowym, pomocą społeczna, ładem przestrzennym oraz ochrony środowiska. Jednostka samorządu terytorialnego ponosi pełna odpowiedzialność za realizację zadań własnych.

Zadania zlecone nakładane są na organy samorządu terytorialnego na podstawie ustaw bądź porozumień. Przekazanie zadań następuje z zakresu spraw przydzielonych administracji rządowej na rzecz samorządu. 

Zadania zlecone nie występują na szczeblu samorządu województwa. Wynika to z dualizmu władzy na tym poziomie: poza samorządem wojewódzkim funkcjonuje tu wojewoda jako przedstawiciel administracji rządowej oraz pomagający mu urząd wojewódzki. 

Jednostka samorządu terytorialnego wykonuje zadania zlecone dopiero po zapewnieniu na to odpowiednich środków finansowych z budżetu państwa. 

Odpowiedzialność za realizację zadań zleconych pozostaje po stronie administracji rządowej.

Samorząd terytorialny w Polsce jest aktualnie regulowany przepisami zawartymi w: ustawie o samorządzie gminnym z 1990 roku, ustawie o samorządzie powiatowym z 1988 roku oraz ustawie o samorządzie województwa z tego samego roku.