Zdolność prawna - definicja, opis, przykłady

Zdolnością prawną określa się możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków. Zdolność prawna w przeciwieństwie do zdolności do czynności prawnych nie jest w polskim prawie stopniowalna. Oznacza to wiec, iż zdolność prawną można posiadać bądź nie, nie ma możliwości częściowego posiadania zdolności prawnej. 

Zdolność prawną ma osoba fizyczna od moment narodzin. W niektórych przypadkach prawo dopuszcza zdolność prawna dziecka nienarodzonego. Utrata zdolności prawnej osoby fizycznej następuje natomiast w chwili jej śmierci. Osoba prawna oraz jednostki organizacyjne nie mające zdolności prawnej nabywają się w momencie wpisu do odpowiedniego rejestru bądź w związku z przepisem prawnym o ile prawo nie stanowi inaczej. Utrata zdolności prawnej osoby prawnej najczęściej następuje w momencie jej likwidacji (np. likwidacji danego przedsiębiorstwa). 

Szczególnym przypadkiem jednostki organizacyjnej będącą osobą prawną jest Skarb Państwa. Dokładna regulacja dotycząca zdolności prawnej w prawie polskim znajduje się w ustawie kodeks cywilny.  

Historycznie zdolność prawna zróżnicowana była ze względu na status społeczny, pochodzenie, religię, zdrowie oraz przede wszystkim płeć. Pozycja społeczna kobiet była dużo niższa niż mężczyzn co przekładało się na ich dyskryminację przez przepisy prawne.  Zdolności prawnej nie przyznawano także niewolnikom.