List 15 (12.12.1974)

W latach siedemdziesiątych cenzura państwowa władz PRL sięgnęła szczytu, rozpoczęły się masowe aresztowania, przesłuchania i nękanie działaczy opozycyjnych, których działalność ówczesny establishment uznawał za nielegalną. Także sytuacja Polaków na terenach sąsiadujących zwłaszcza ZSRR nie należała do najciekawszych. Kwestia ta dotyczyła zarówno tych którzy na emigracji byli z przymusu jak i ludność osiadłą na terenach Związku Radzieckiego. W tym celu wystąpili polscy intelektualiści, którzy za pomocą polskiej władzy próbowali wymusić polepszenie sytuacji Polaków na emigracji.

12 grudnia 1974 polscy intelektualiści w składzie piętnastoosobowym wysłali list do władz PRL, który zawierał ściśle określone żądania - przede wszystkim udostępnienia Polakom zamieszkałym w Związku Radzieckim (ZSRR) kontaktu z polską kulturą, tak by Polacy na obczyźnie mogli mieć dostęp do własnej tradycji, kultury i szkolnictwa. Chodziło o podtrzymanie ginącej tradycji i świadomości tamtejszej polskiej ludności, długi okres bez kontaktu z rodzimą kulturą wywierał zazwyczaj negatywne skutki na ewentualną przyszłość, chodziło również o krzewienie patriotyzmu, zwłaszcza gdyby polscy emigranci zamierzali wrócić do Polski po...