NATO - powstanie Paktu Północnoatlantyckiego

Pakt Atlantycki (NATO - North Atlantic Treaty Organisation) został powołany do życia w dniu 4 kwietnia 1949 roku w Waszyngtonie. Podpisany został przez 12 państw: Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię, Francję, Kanadę, Włochy, Holandię, Belgię, Luksemburg, Danię, Islandię, Norwegię oraz Portugalię. Miał być skierowany przeciwko Rosji, stać się dla niej realnym ostrzeżeniem, ale z czasem zaczął mieć szersze znaczenie.

W artykule 5 Paktu stwierdzano: „napaść zbrojna na jedno lub więcej państw - sygnatariuszy będzie uznana ze napaść zbrojną na wszystkie pozostałe”. Był to najważniejszy punkt.

W późniejszym czasie do Paktu Atlantyckiego przystąpiły kolejne państwa - w roku 1952 Grecja i Turcja, w 1955 Republika Federalna Niemiec. W kolejnych latach rozszerzono Pakt o następnych członków.

Bezpośrednią przyczyną utworzenia NATO była blokada Berlina przez Związek Radziecki (trwała 11 miesięcy, licząc od 23/24 czerwca 1948 roku; był to pierwszy poważny kryzys Zimnej Wojny i odpowiedź Moskwy na wprowadzenie zachodnioniemieckiej marki jako waluty w niemieckich strefach okupacyjnych, gdzie kontrolę sprawowała Wielka Brytania, Stany Zjednoczone oraz Francja).  Ze strony radzieckiej swoistą odpowiedzią na NATO będzie powołanie do życia Układu o Przyjaźni, Współpracy i Wzajemnej Pomocy - czyli Układu Warszawskiego (rok 1955).