Charles Baudelaire - wiersze. Twórczość Baudelaire'a - charakterystyka

Szczyt twórczości Charlesa Baudelaire’a przypada na pierwszą połowę XIX wieku. Uznany został za poetę, który zapoczątkował tworzenie się nurtu w poezji zwanego symbolizmem. Jego cechą charakterystyczną, a zarazem esencją, było oddawanie w sztuce treści metafizycznych. Symbolizm nie narzucał jednej interpretacji dzieła, wręcz przeciwnie –  skłaniał do odkrywania znaczeń. Taka też była twórczość francuskiego poety. Nie ma ona jednej właściwej interpretacji, dopuszcza w tej sferze rozsądną dowolność.

Twórczość Baudelaire’a nie przedstawiała świata takim, jakim jest w rzeczywistości. Poeta starał się dociec natury rzeczy, zamiast przedstawiać jej powierzchowność.

Wpływ na kształt poezji autora „Kwiatów zła” miało wiele czynników. Jednym z nich były przemiany polityczne, jakie zaszły we Francji. Artysta nie utożsamiał się z Cesarstwem, które stworzył Napoleon III. Czuł do niego wręcz obrzydzenie. Warto przypomnieć, że władca nakazał przebudować Paryż, a co za tym idzie – wyburzyć wiele dzielnic, z którymi poeta był związany emocjonalnie. Te wydarzenia miały na niego ogromny wpływ. Od tego momentu uciekał od świata rzeczywistego do nadrealnego, wymyślonego, wykreowanego na swoje własne potrzeby duchowe.

Baudelaire zafascynowany był twórczością Edgara Allana Poe, a zwłaszcza ekscentryczną wyobraźnią, której artysta dawał upust w swych dziełach. Poeta czerpał inspirację nie tylko z literatury. Uważał, że na sztukę składa się wiele czynników, które ze sobą korespondują, m.in. malarstwo. Malarzami, których cenił, byli Eugene Delacroix oraz Manet. Interesował się filozofią, bliscy mu byli szczególnie niemieccy myśliciele, tj. Hegel i Schelling, tym bardziej, że były to postaci jemu współczesne, żyjące w podobnych do niego realiach.

Twórczość poety została zaszufladkowana przez krytyków literackich jako ta, która niesie ze sobą fascynację złem. Określano go mianem heretyka, satanisty, narkomana, uwodziciela rozmiłowanego w grzechu i rozpuście. Z całą pewnością sporo w tym prawdy, jednakże bezwzględne utożsamianie Baudelaire’a z podmiotem lirycznym jego wierszy mogłoby być nieco ryzykowne. Faktem jest, że własne doświadczenia, a raczej doznania, mają w jego tekstach odzwierciedlenie. Pamiętać jednak musimy, że zadaniem sztuki, według poety, nie jest opisywanie rzeczywistości. Wiodąc hulaszczy tryb życia, eksperymentując ze swoim ciałem, zdrowiem i psychiką chyba na każdej możliwej płaszczyźnie, nie negował istnienia dobra i Absolutu. Wręcz przeciwnie, w twórczości francuskiego poety dostrzec możemy  wpływy religii.

Baudelaire interesował się dziełami mistyków. W swoich utworach mówił o grzechu, potępieniu, ale przywoływał również takie pojęcia jak raj czy zbawienie, połączenie się z Absolutem, dążenie do wieczności. W wielu utworach poety mowa jest o wertykalnym układzie świata. Na dole znajduje się ziemia, pogrążona w grzechu, ciemności, góra zaś to jasność, dobro unoszące się ponad powierzchnią ziemi. Częsty jest również motyw wzlatywania, unoszenia się ku niebu, ku górze. Oznacza to więc tęsknotę za innym światem, być może lepszym, czystszym. Skoro zaś osiągnięcie tego jest niemożliwe, poeta tworzy poezję, która posiada aspekt transcendentalny: odzwierciedlała ludzką duchowość, a nie powierzchowność.

Twórczość Baudelaire’a szokowała czytelników i krytyków od samego początku. Poeta nie uznawał powszechnie obowiązujących norm obyczajowych, które jedynie krępowały twórcę. Nie bał się mówić o popędach człowieka, jego seksualności i brzydocie, zwłaszcza rozwijającej się właśnie cywilizacji przemysłowej. Antyestetyzm zawarty w jego utworach oraz turpizm wyrażały między innymi strach człowieka, który ów doznawał w dobie kryzysu sztuki, moralności, dawnych wartości egzystencjalnych.

Charles Baudelaire jest autorem takich dzieł jak „Salon 1845”, „Panna Fanfarlo”, „Sztuczne raje”, „Moje obnażone serce” oraz najsłynniejszego w jego dorobku literackim tomiku pt.: „Kwiaty zła”, który zawiera m.in. takie wiersze jak „Spleen” czy „Albatros”.