Sakramenty: sakrament pojednania i sakrament pokuty. Warunki, opis

Sakrament pokuty i pojednania jest jednym z sakramentów świętych. Zalicza się on do grupy łask powtarzalnych, ponieważ w ciągu życia można go otrzymać wiele razy.

Podstawy teologiczne sakramentu pokuty zawarte są w Piśmie Świętym, a mianowicie w Ewangelii według św. Jana. Znajduje się tam fragment, w którym opisane jest, jak Jezus przekazuje uczniom władzę odpuszczania i zatrzymywania grzechów. Oznaczało to, iż po odejściu Chrystusa to apostołowie mieli przejąć tę władzę i odtąd mogli rozgrzeszać ludzi. Następcy apostołów, czyli wszyscy kapłani, po dziś dzień mają taką możliwość i moc. Dzięki święceniom kapłańskim otrzymują specjalną łaskę, dzięki której władni są udzielać sakramentu pokuty i pojednania. Natomiast Katechizm Kościoła Katolickiego definiuje pokutę jako odpuszczenie grzechów przez Chrystusa za pośrednictwem kapłana.

W tradycji Kościoła Katolickiego sakrament pokuty nazywany bywa też spowiedzią. Odbywa się on w kościele (w czasie choroby lub innej niedyspozycji również w domu), udzielany jest przez kapłana. Wierny udaje się do małej kabiny, zwanej konfesjonałem, gdzie ma osobisty kontakt z księdzem. Służy to poczuciu prywatności oraz zachowaniu tajemnicy spowiedzi przed innymi ludźmi. Zazwyczaj jednak twarz spowiadającego się nie jest dla kapłana widoczna. Człowiek wyznaje swoje grzechy, żałuje za nie oraz obiecuje poprawę. Może stosować gotowe formuły słowne sakramentu, ale dopuszczana jest również dowolność. Po wyznaniu grzechów kapłan udziela (oczywiście zdarza się, że nie!) rozgrzeszenia i zadaje do odprawienia pokutę.

Jest to modlitwa bądź też nakazanie spełnienia dobrego uczynku, stanowi dopełnienie ponownego pojednania się z Bogiem i powrót do Jego łask. Podstawowym obowiązkiem kapłana udzielającego sakramentu jest tajemnica spowiedzi (podobnie jak na przykład tajemnica lekarska). Oznacza to, iż ksiądz musi dochować tajemnicy, nie jest nawet zobowiązany do zeznawania prawnego i cywilnego w razie potrzeby. Dodatkowo  odpuszczenie przez niego grzechów stanowi swoistą granicę – kapłan nie wraca do nich przy kolejnym spotkaniu z wiernym, spowiedź bowiem dotyczy tylko miejsca konfesjonału.

Katechizm Kościoła Katolickiego wyróżnia jeszcze warunki sakramentu pokuty i pojednania. Należą do nich: rachunek sumienia, żal za grzechy, mocne postanowienie poprawy, szczera spowiedź oraz zadośćuczynienie Panu Bogu i bliźniemu.