Wielożeństwo - definicja, charakterystyka

Wielożeństwo, inaczej poligynia, jest przykładem poligamii i oznacza małżeństwo jednego mężczyzny z wieloma kobietami. Zjawisko przeciwne, małżeństwo kobiety z kilkoma mężczyznami, nazywa się poliandrią. W pewnych regionach świata (Tybet) występowało również tzw. wielomałżeństwo polegające na związku kilku kobiet z kilkoma mężczyznami.

W przeszłości wielożeństwo było mocno rozpowszechnione w Chinach, Afryce i Oceanii oraz w krajach arabskich, współcześnie jednak ma coraz mniejszy zasięg.

Przyczyny występowania wielożeństwa są uwarunkowane kulturowo i wiążą się zwykle ze statusem ekonomicznym. Prawo mężczyzny do poślubienia więcej niż jednej kobiety nie jest przymusowe – decyzja jest dobrowolna, mężczyzna musi jednak pamiętać o posiadaniu wystarczającego majątku do utrzymania kilku żon.
 
Ze względów reprodukcyjnych poligynia była częściej występującą formą poligamii niż poliandria – mężczyzna bowiem może być równolegle ojcem dzieci z różnych matek. Co więcej, zjawisko to jest wynikiem dominującej roli mężczyzn w większości plemion i pełnieniu przez kobiety funkcji związanych z życiem rodzinnym – w grupie np. łatwiej jest wychowywać wspólne dzieci.
 
Przykładami społeczeństw, w których po dzień dzisiejszy występuje zwyczaj wielożeństwa są Mormoni (niektóre grupy) i Arabowie.

W przypadku Mormonów prawo wielożeństwa zostało zniesione jeszcze z końcem XIX wieku, ale i dzisiaj możemy spotkać mężczyzn posiadających większą ilość żon. Wśród Mormonów posiadanie więcej niż jednej żony było obowiązkiem, jeśli tylko posiadali oni odpowiednie warunki finansowe (każdej żonie należało zapewnić osobny dom lub przynajmniej pokój). Jedną z funkcji wielożeństwa było zapewnienie opieki wdowom i osieroconym dzieciom.
 
Wielożeństwo Arabów występuje także współcześnie – sam Prorok miał aż osiem żon. Według Koranu Arab może mieć najwyżej cztery żony – takich małżeństw jest jednak bardzo niewiele ze względu na duże koszty.