Akty prawne - Akt administracyjny - definicja, cechy, przykłady

Jedną z cech współczesnych państw demokratycznych jest sprawnie działająca administracja publiczna, która odgrywa bardzo istotną rolę w państwie. Administracja publiczna działa w ramach dokładnie określonych przez prawo. Przykładowym przejawem jej działalności jest wydawanie aktów administracyjnych.

Akt prawny jest sformalizowanym przedstawieniem woli danego organu administracyjnego (m.in. administracji rządowej, samorządowej), które skierowane jest do indywidualnego (można także wyróżnić akty, które nie kierują się do indywidualnej jednostki, ale wskazują szerszą grupę adresatów) podmiotu prawnego (osoby fizycznej lub prawnej) i dotyczy określonej sprawy. Ta cecha odróżnia akty administracyjne od aktów prawnych, które są sformułowane w sposób generalny i abstrakcyjny. Należy zaznaczyć, że akty administracyjne powstają w wyniku złożonego postępowania administracyjnego, a ich wydanie wymaga spełnienia licznych warunków formalnych.

Celem aktu administracyjnego jest wywołanie konkretnych skutków prawnych w odniesieniu do danego podmiotu prawa – na mocy aktu administracyjnego powstają nowe prawa, dana jednostka otrzymuje nowe obowiązki lub jest ich pozbawiona. Można powiedzieć, że dzięki aktom administracyjnym generalne i abstrakcyjne prawo zawarte w ustawie zostaje dostosowane do potrzeb jednostkowego podmiotu prawa.

Najczęstszymi przykładami aktów administracyjnych są: decyzje administracyjne, postanowienia, nakazy.

Akty administracyjne posiadają kilka charakterystycznych cech. Po pierwsze – jak już wspomniano, tworzą one skutki prawne w określonych dziedzinach. Po drugie – akty administracyjne mogą także powodować powstanie sytuacji, nie wywierających wpływu na prawo cywilne, np. poprzez wydanie aktu administracyjnego o zmianie nazwiska. Akty administracyjne są wydawane przez organy administracyjne (organy te mogą być jednoosobowe lub kolegialne) w imieniu państwa.

Inną cechą aktów administracyjnych jest fakt, że wykazują one tzw. podwójną konkretność. Oznacza to, że dany akt konkretnie wskazuje osobę i równie konkretnie wskazuję sytuację, w której obowiązuje. Co więcej, może być wydawany zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej.

Warto wspomnieć także o licznych proponowanych podziałach aktów administracyjnych – podziały te zachodzą pod względem różnych kryteriów, np: adresata, prawnej regulacji wydania aktu, inicjatywy wszczęcia postępowania oraz wielu innych.