Apelacja od wyroku - Apelacja - co to jest? Definicja, opis

Pojęcie apelacja pochodzi od łacińskiego słowa appelatio, które oznaczało odwołanie, a konkretnie – odwołanie się od wyroku sądu. W demokratycznych państwach prawnych istnieje procedura odwoławcza, która umożliwia osobie skazanej, niezgadzającej się z wyrokiem, odwołanie się od decyzji sądu pierwszej instancji do sądu drugiej instancji.

Należy zaznaczyć, że nie można odwoływać się od wyroku sądu drugiej instancji – każdy człowiek ma prawo być sądzony jedynie w dwóch instancjach. Zależnie od tego, czy sądem pierwszej instancji był sąd rejonowy czy okręgowy, sądem drugiej instancji będzie odpowiednio sąd okręgowy lub sąd apelacyjny.

Wniosek o apelację należy złożyć w czasie do dwóch tygodni od doręczenia osobie skazanej wyroku i uzasadnienia. Apelacja jest rozpatrywana przez trzech sędziów zawodowych. Prawo do wniesienia apelacji przysługuje nie tylko osobie oskarżonej, ale wszystkim stronom prowadzonego procesu: także prokuratorowi, oskarżycielom, osobie poszkodowanej w wyniku popełnionego przestępstwa.

Warto pamiętać, że w przypadku ponownego rozpatrywania sprawy na podstawie wniosku o apelację przez sąd drugiej instancji, wyrok, który zapadnie, nie może być bardziej krzywdzący dla osoby, która wniosła apelację. Nie można zasądzić kary wyższej (np. dożywocia), chyba że strona przeciwna w danej sprawie również wniosła apelację dążąc do zaostrzenia kary.

Apelacja powinna zawierać kilka ważnych elementów. Po pierwsze, powinna dokładnie określać wyrok, od którego jest odwołaniem, po drugie – powinna zwięźle przedstawiać podniesione zarzuty wraz z ich uzasadnieniem. Zależnie od sytuacji apelacja może zawierać także nowe dowody lub wskazanie na ujawnienie się nowych świadków. Istotnym elementem apelacji jest wniosek o uchylenie lub zmniejszenie kary – należy zawrzeć w niej zakres oczekiwanej zmiany.

Jakie są najczęstsze przyczyny wnoszenia apelacji? Częstym powodem jej wniesienia jest wyraźna niewspółmierność kary w stosunku do popełnionego czynu (w prawie karnym). Innym powodem są błędy merytoryczne podczas prowadzonego dochodzenia oraz obraza prawa materialnego (niezastosowanie lub błędne zastosowanie przepisów prawa do ustalonego stanu faktycznego wydarzenia).

Wyrok zasądzony przez sąd jest wyrokiem kończącym postępowanie w danej sprawie, nie ma przewidzianych środków odwoławczych.