Demokracja a islam - Wyznawcy islamu w Europie. Czy islam może współwystępować z demokracją? Rozwiń temat

Czy islam może współwystępować z ustrojem demokratycznym? Czy demokracja może korzystnie oddziaływać na rozwój islamu i gwarantować jego przetrwanie? Powyższe pytania, choć znajdują odpowiedzi twierdzące, zmuszają do zastanowienia się nad tym, jaka relacja zachodzi między demokracjami a coraz liczniejszymi wyznawcami proroka Mahometa.

Współczesne demokracje krajów Europy Zachodniej czy Stanów Zjednoczonych są demokracjami liberalnymi, a jedną z głoszonych przez nie wartością jest neutralność światopoglądowa państwa. Neutralność światopoglądowa oznacza zakaz narzucania przez państwo określonych wartości, jakie miałyby dominować w społeczeństwie. Ponadto, państwo zobowiązane jest do równego wspierania każdego stylu życia, stowarzyszenia i religii, bez formułowania ocen, czy są one dobre, czy złe (oczywiście jeśli nie uderzają one w podstawy ustroju demokratycznego).

Neutralność światopoglądowa, wzmocniona przez konstytucyjne gwarancje wolności słowa, sumienia i religii, otwiera możliwości rozszerzania się islamu w krajach demokratycznych. Mimo prawnych gwarancji, problem islamski w krajach demokratycznych nadal pozostaje złożony.

Dla sprawnego funkcjonowania demokracji potrzebna jest aktywność społeczeństwa obywatelskiego (gotowych do współpracy grup ludzi, którzy, podejmując wspólne działania, dążą do osiągnięcia celów), potrzebna jest także wola rozmowy, dyskusji, które prowadzą do kompromisu między grupami o zróżnicowanych interesach. Islamski problem krajów demokratycznych polega na, po pierwsze, trudnościach asymilacyjnych wielu wyznawców islamu, którzy zamiast współdziałać z zastanym społeczeństwem, często skupiają się w odizolowanych grupach.

Po drugie, występuje wiele trudności związanych z próbami połączenia prawa stanowionego kraju demokratycznego z dość surowym prawem, do jakiego często przywiązani są wyznawcy islamu. Przykładem sfery spornej między społeczeństwami demokratycznymi Zachodu a wyznawcami islamu jest m.in. kwestia statusu kobiety w rodzinie, w życiu społecznym (chodzi tu nie tylko o sprawy ubioru, ale także o traktowanie kobiety, jej możliwości uczestniczenia w życiu publicznym itp.). W przypadku przyjazdu do krajów demokratycznych osób, które pragną przestrzegać wszystkich praw i zwyczajów swojej religii – funkcjonowanie w społeczeństwie demokratycznym może być bardzo utrudnione.

Jak już wspomniano, możliwe jest występowanie i rozwijanie się islamu w krajach demokratycznych, wymaga to jednak od muzułmanów pewnej elastyczności i chęci rozmowy z zachodnimi społeczeństwami. Z kolei ze strony demokratycznego społeczeństwa wymaga to tolerancji, otwartości i zrozumienia. Jeśli obie strony wypracują kompromis, islam będzie mógł rozwijać się w systemach demokratycznych, tak jak i inne religie.