Władza - władza dyskrecjonalna. Definicja, opis, przykłady

Władza dyskrecjonalna - władza przyznana organom państwa, polegająca na nadaniu im uprawnień do podejmowania decyzji w szczególnych rodzajach spraw w sposób nieskrępowany przepisami prawa. 

Ten rodzaj władzy, nazywany jest także swobodnym uznaniem lub (wg demokratycznych standardów) uznaniem administracyjnym. Nie podleganie przepisom nie uprawnia jednak do podejmowania decyzji według własnego uznania czy we własnym interesie. Decyduje się natomiast, mając na uwadze zasady słuszności, etyki, sprawiedliwości, ustrój polityczny danego państwa itp. Władza dyskrecjonalna pozwala na pewną dozę elastyczności w wykonywaniu prawa i jest pomocna zwłaszcza, gdy niemożliwe jest przewidzenie wszystkich okoliczności sprawy, o której należy zdecydować.

Władzę dyskrecjonalną, w zależności od faktycznego zastosowania podjętej decyzji, podzielić można następująco: 

- uznanie całkowite, czyli takie, które dotyczy nie tylko treści decyzji, ale również faktu jej wydania; dotyczy takich decyzji, które konkretny organ może wydać, ale nie musi (np. prawo laski leżące w gestii Prezydenta);

- uznanie stosujące się do treści decyzji, którą konkretny organ musi wydać, nie może jej zaniechać;

- uznanie ograniczone również co do treści, czyli takie, kiedy organ musi wydać daną decyzję i dodatkowo jeszcze - jej ramy wyznaczają przepisy prawa.

Władza dyskrecjonalna administracji publicznej polega zawsze na dokonaniu pewnego wyboru (czasu podjęcia działania, jego miejsca, wariantu). Źródło tej swobody wynika jednak z normy prawnej udzielonej lub nie konkretnemu organowi. 

Przeciwieństwem władzy dyskrecjonalnej jest podejmowanie decyzji związanej, czyli takiej, której treść jest ściśle określona przepisami prawa, a organ ją podejmujący ma minimalną możliwość własnej oceny. Jego rola jest jedynie sprawdzenie czy zaistniały wszystkie przesłanki konieczne do podjęcia danej decyzji.