Na stronie używamy cookies. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na ich wykorzystywanie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Prywatności.
unikalne i sprawdzone wypracowania

Motyw pielgrzyma w literaturze różnych epok - opracowanie

Słowo „pielgrzym” kojarzy nam się z człowiekiem podążającym w miejsce kultu religijnego. Jednak to niejedyne znaczenie owego wyrazu. Pielgrzymem może być każda osoba zmierzająca w kierunku określonego punktu, mająca przed oczami miejsce, do którego chce dotrzeć bądź nawet duchowy cel, który stara się osiągnąć. Nieodłącznie związana z motywem pielgrzyma jest wędrówka, która także może być rozmaicie interpretowana: od dosłownego przemierzania kilometrów, po metaforyczny spacer w głąb siebie.

Motyw wędrówki był bardzo popularny w romantyzmie, kiedy najczęściej wiązał się z emigracją, tęsknotą za ojczyzną i bezskutecznym poszukiwaniem miejsca, w którym pisarz czułby się dobrze, na miejscu. Znamiennym przykładem może być tutaj „Hymn” Juliusza Słowackiego, który roztacza przed nami smutny obraz tułacza pozostawionego z dala od ukochanej ojczyzny.
   
Podmiot liryczny płynie statkiem, a przed nim roztacza się przepiękny widok zachodu słońca, jednak nie cieszy to stroskanego wędrowca, gdyż tęsknota za krajem przesłania mu wszelkie cudowności owego wspaniałego zachodu. Powtarzający się refren „Smutno mi Boże” wskazuje, iż hymn jest modlitwą zagubionego pielgrzyma, który nie potrafi odnaleźć się w obcej rzeczywistości. Podmiot liryczny używając wielu metafor, określa swoją niepewną sytuację, która staje się tym bardziej dołująca, gdyż nie wiadomo, jak się zakończy, a podmiot nie spodziewa się, aby szybko powrócił do ojczyzny.
   
Juliusz Słowacki użył motywu wędrówki także w dramacie pt.: „Kordian”. Tytułowy bohater, który w młodości był marzycielem i idealistą, wyrusza w podróż, która na zawsze zmieni jego postrzeganie świata. Przemierzając rożne kraje, poznaje destrukcyjną moc pieniądza, fałsz miłości oraz zepsucie duchowieństwa. Wartości, w które wierzył i które były kompasem przy wyborach życiowych, teraz uległy dewaluacji. Zrozpaczony Kordian na szczycie Mont Blanc wyraża sprzeciw wobec upadku ideałów, nie chcąc godzić się na taki obrót spraw. Dużą wartość stanowi dla niego ojczyzna, której przyszłe losy przepowiada.
   
Romantycznym podróżnikiem był także bohater liryczny „Sonetów” Adama Mickiewicza. Pisane na Krymie, są wyrazem z jednej strony fascynacji tamtejszymi krajobrazami, a z drugiej – tęsknoty za panoramą polskiej ziemi. Przepaści, nagie skały, puste stepy opisywane w wierszach kierują myśl podmiotu lirycznego ku żyznym, zielonym ziemiom i bujnym lasom ziem polskich, potęgując uczucie obcości i osamotnienia.
   
Mickiewicz napisał także „Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego”, które to dzieło skierowane było do Polaków pozostających na emigracji. Mickiewicz wiedział, ze nie jest jedynym człowiekiem, który czuje się osamotniony z powodu oddalenia od ojczyzny, dlatego czuł obowiązek uświadamiania ludziom konieczności troszczenia się o Polskę. W broszurce tej zawarł ponadto Mickiewicz swoją wizję Polski jako Chrystusa narodów, a więc słynną teorię mesjanistyczną mówiącą o specjalnej roli naszego kraju w wyzwalaniu spod ucisku całego świata.
   
Choć epoka romantyczna była bogata w zastosowania motywu pielgrzyma, nie tylko w tym okresie możemy znaleźć odniesienia do takiej tematyki. Już starożytność dała nam wielki przykład wędrowca w postaci Odysa, który przez dziesięć lat tułał się po różnych zakątkach świata w poszukiwaniu drogi do domu – rodzinnej Itaki.

Innymi znamienitymi przykładami mogą być przygody Don Kichota z La Manchy, który był prawdziwym pielgrzymem dążącym do znalezienia wykreowanych przez siebie samego ideałów bądź Kubuś Fatalista, który razem ze swym Panem podróżował przez przeróżne miasta, z każdej wycieczki wyciągając jakąś nauczkę. Nie można zapomnieć także o „Małym Księciu” Antoine'a de Saint-Exupery'ego, któremu międzyplanetarne wojaże uzmysławiały potęgę miłości i przyjaźni.

Jeśli chodzi o wiersze, wspomnieć możemy o Leopoldzie Staffie i jego wierszu „Odys”, który wyraża podobną myśl do wiersza Edwarda Stachury pt.: „Wędrówką życie jest człowieka”. Według poety świadomość śmierci nie powinna powstrzymywać człowieka przed dążeniem do celów, spełnianiem swoich marzeń i ściganiem ideałów. Ich osiągnięcie nie jest tu najistotniejsze – najważniejsze jest wieczne do nich dążenie, które mobilizuje nas do życia jako takiego.

Podobne wypracowania do Motyw pielgrzyma w literaturze różnych epok - opracowanie