Administracja państwowa - definicja, charakterystyka. Administracja państwowa w Polsce i jej organizacja

Administracją państwową nazywa się funkcje administracyjne sprawowane bezpośrednio przez państwo. Według definicji negatywnej – administracją państwową jest ta funkcja państwa, która nie jest ustawodawstwem ani wymiarem sprawiedliwości. Określenia tego używa się także w odniesieniu do zespołu organów wykonujących zadania administracji państwowej.

Organy administracji państwowej dzieli się na organy naczelne, centralne oraz terenowe. Organy naczelne stoją najwyżej w hierarchii administracji państwowej. Powołuje je prezydent. Wśród organów naczelnych wyróżnia się właśnie prezydenta, a także Radę Ministrów jako organ kolegialny, a także poszczególnych ministrów.

Organy centralne to takie, których zakres działania obejmuje całe terytorium kraju. Podstawy oraz obszar działania administracji centralnej wskazywany jest przez odpowiednie ustawy lub rozporządzenia wydawane przez Prezesa Rady Ministrów. Z kolei organami terenowymi nazywamy organy administracji państwowej, którym przekazana została władza z organów centralnych w celu znalezienia się bliżej obywateli. W Polsce występuje terenowa państwowa administracja wojewódzka sprawowana pod przewodnictwem wojewody, który pełni rolę przedstawiciela Rady Ministrów oraz Skarbu Państwa.

Administrację państwową podzielić można także na niezespoloną (wchodząca w skład administracji rządowej centralnej) oraz zespoloną (kontrolowaną przez wojewodę).

Z doktryny wynikają najważniejsze cechy administracji państwowej. Przede wszystkim administracja działa w imieniu i na rachunek państwa. Swoje działania wykonuje na podstawie prawa, w ramach przyznanych jej kompetencji. Administracja państwowa ma charakter władczy, a także polityczny. Ważna jest także trwałość działań administracji – winna ona pracować w sposób ciągły oraz stabilny. W strukturach administracji państwowej występuje zasada hierarchiczności wiążąca się z kierownictwem oraz podporządkowaniem.

Po przemianach dotyczących samorządu terytorialnego w Polsce administrację państwową często używa się zamiennie z terminem „administracja rządowa”.

Normy prawa, na jakich opierać ma się administracja, nazywa się prawem administracyjnym.